Ảo lực – P1
Qua bài đầu tiên, có lẽ chúng ta chưa thể hình dung thế nào là một ảo cảm, một ảo tưởng, một maya hay ảo lực. Tất cả đều là ba khía cạnh của sự nhận thức lệch lạc thực tại, không thấy sự vật “đúng như nó là”, tuy nhiên đối với hạ trí, cái trí “phân biện”, thích “chẻ sợi tóc làm ba”, Ngài phân biệt ba dạng khác nhau của sự “Biến dạng” trong sự nhận thức thực tại, tương ứng với ba cõi giới của phàm ngã—cõi trần (dĩ thái-vật lý), cõi cảm dục, cõi hạ trí. Thật ra, còn một khía cạnh khác của sự nhận thức lệch lạc thực tại được gọi bằng tên gọi “Kẻ Chận Ngõ” (Dweller on the Threshold), thuộc một giai đoạn tiến hoá rất cao trên Đường Đạo. Tuy nhiên, trong loạt bài này chúng ta tập trung vào ba khía cạnh đầu tiên. Và đây là nguyên văn câu nói của Ngài:
Với mục đích làm sáng tỏ và để phân biệt một cách rõ rệt hơn và hiệu quả hơn giữa các hình thức ảo tưởng mà linh hồn đang hoạt động trong đó và linh hồn phải tự thoát ra, chúng ta cần phải tách Đại Ảo Tưởng (dưới các khía cạnh khác nhau của nó) thành các thành phần cấu thành của nó trong thời gian và không gian, và tôi đã cố gắng làm việc này một phần nào khi tôi định nghĩa cho bạn các từ ngữ: Ảo Lực, Ảo Cảm, Ảo Tưởng và Kẻ Chận Ngõ.
For the purposes of clarity and in order to distinguish more definitely and effectively between the forms of illusion in which the soul moves, and from which it must liberate itself, it will be necessary for us to separate the Great Illusion (in its various aspects) into its component parts in time and space, and this I attempted partially to do when I defined for you the words Maya, Glamour, Illusion, and the Dweller on the Threshold.
GAW 54
Ngài gọi ba phương diện trên (ảo tưởng, ảo cảm, ảo lực) bằng cụm từ Đại Ảo tưởng (Great Illusion), và Ngài thường xuyên làm như thế. Đôi khi Ngài sử dụng từ Glamour để chỉ chung cho ba loại, hoặc đôi khi Ngài dùng từ Maya theo cách đó.
Nhưng thế nào là “phân chia các khía cạnh trên trong không gian và thời gian”? Đơn giản, trong không gian thì Maya thuộc về cõi dĩ thái-hồng trần, ảo cảm thuộc về cõi cảm dục, và ảo tưởng thuộc về cõi hạ trí, và Kẻ Chận Ngõ thuộc về cõi thượng trí. Còn theo thời gian, thì ảo lực là phương diện xuất hiện đầu tiên trong giống dân Lemurian, giống dân thứ 3; ảo cảm xuất hiện trong giống dân thứ 4, giống dân Atlantean, và ảo tưởng xuất hiện sau cùng, trong nửa cuối của giống dân bốn và trong giống dân thứ năm (giống dân Aryan).
Tôi muốn chỉ ra cho bạn rằng, vào thời Lemuria, ảo cảm và ảo tưởng tương đối không được biết đến từ quan điểm của con người. Không có các phản ứng trí tuệ và chỉ có chút ít đáp ứng tình cảm đối với môi trường chung quanh. Con người phần lớn là những con thú sống theo bản năng.
Vào thời Atlantis, ảo cảm bắt đầu xuất hiện, và từ thời đó, nó ngưng tụ dần, cho đến ngày nay, khi Thánh Đoàn nhìn vào nhân loại, nó có vẻ đang bước đi trong một mật độ sâu thẳm và thường xuyên thay đổi của các dòng chảy vốn che giấu và làm biến dạng, xoáy quanh các con của nhân loại, và ngăn không cho nhân loại thấy đúng bản chất ÁNH SÁNG. Tất cả điều này rõ rệt hơn khi người ta nhớ rằng các giới khác trong thiên nhiên tương đối không bị ảo cảm và ảo tưởng.
Trong giống dân Aryan của chúng ta, ảo tưởng của thế gian đang gia tăng ảnh hưởng và từ từ xuất hiện thành nhận thức trong tâm thức nhân loại, và đây là một điểm thành tựu thực sự, vì những gì được nhận thức bấy giờ có thể được xử lý một cách sáng suốt, nếu có ý chí để làm như thế.
Ngày nay ảo tưởng rất mạnh đến nỗi ít người có thể trí được phát triển mà không bị kiểm soát bởi các hình tư tưởng hão huyền rất lớn này, chúng có gốc rễ và thu hút sự sống của chúng từ đời sống phàm ngã thấp kém và bản chất ham muốn của đa số con người. Ngoài ra, thật thú vị khi nhớ rằng, liên quan đến chủng tộc Aryan của chúng ta, là các hình tư tưởng này cũng rút sinh lực từ lãnh vực các ý tưởng, nhưng của các ý tưởng được trực cảm sai lầm, được nắm bắt và bị thôi thúc để phục vụ các mục đích ích kỷ của con người.
I would point out to you that, in Lemurian days, glamour and illusion were relatively unknown from the human standpoint. There were no mental reactions and but little emotional response to environment. Men were largely instinctual animals. Glamour began to be found in Atlantean days, and since that time has steadily precipitated, until today when the Hierarchy looks at humanity it appears to be walking in a deep and constantly changing density of currents which hide and distort, and which swirl around the sons of men and prevent their seeing the LIGHT as it is. This is all the more obvious when it is remembered that the other kingdoms of nature are relatively free from glamour and illusion. In our race, the Aryan, the world illusion is gathering weight and slowly emerging into recognition in the human consciousness and this is a real point gained, for that which is recognised can then be intelligently handled, if the will to do so exists. Today illusion is so potent, that few people whose minds are in any way developed but are controlled by these vast illusory thoughtforms, which have their roots and draw their life from the lower personality life and desire nature of the masses of men.
GAW 32
Có một cụm từ khá thú vị mà Chân sư DK sử dụng để chỉ Maya, “vital, unthinking emotional mess”, “mớ cảm xúc mãnh liệt, hỗn độn thiếu suy nghĩ”. Trong cụm từ có vẻ hài hước này, chúng ta thấy ba đặc điểm nổi bật của ảo lực hay maya, đó là nó liên quan đến cõi dĩ thái (vital), liên quan đến ham muốn thấp kém thiếu sự kiểm soát của lí trí, và kết quả là sự hỗn loạn. Maya liên quan đến cái được gọi là Bức Màn Che Xung Động (Veil of Impulsion) trên cõi dĩ thái. Từ xung động nói lên tính bộc phát, không được kềm chế (uncontrolled), và con người bất lực (helpless) trước mãnh lực tuôn qua y.
Một câu thơ từ Cổ Luận (Old Commentary), quyển sách rất cổ xưa trong Thư Viện của Thánh đoàn mà Chân sư DK thường trích dẫn, nói lên tình cảnh của con người bị Maya chi phối:
“Tôi đứng bối rối giữa các mãnh lực xoay tít. Tôi không biết chúng, vì trong cả quá khứ của tôi, chúng đã cuốn tôi lên và xuống vùng đất nơi tôi đã hoạt động, mù loà và không hay biết. Từ nơi này đến nơi khác, và điểm này đến điểm khác, chúng đẩy tôi lên và xuống vùng đất đó, không ngừng lại nơi nào cả.
“Amid the whirling forces, I stand confused. I know them not, for, during all my past, they swept me up and down the land wherein I moved, blinded and unaware. From place to place and point to point, they drove me up and down the land and nowhere was there rest.
ESOTERIC ASTROLOGY 20
Hình ảnh một người bị cuốn quay cuồng trong cơn lốc xoáy của các mãnh lực dĩ thái cho ta một hình ảnh về con người bị Maya chi phối, đó là giai đoạn của Phòng Vô Minh (Hall of Ignorance) được nhắc đến trong Tiếng Nói Vô Thanh, con người bị cuốn vào những hoạt động mà con người không kiểm soát được, bất lực (helpless) trước những mãnh lực kiểm soát mình. Và con người đó “mù loà” vì không nhận ra tình trạng của mình, cuốn trong cơn lốc xoáy mà không biết mình đang bị cuốn trong đó. Có lẽ, một ví dụ đơn giản nhất về Maya là câu nói nổi tiếng của Thánh Paul:
“Tôi biết rằng trong tôi [tức là trong thân xác tôi] không có điều gì tốt đẹp: vì cho dù tôi có muốn, tôi cũng không biết cách nào thực hiện.
“Vì dù muốn điều tốt, tôi lại không làm: mà làm điều quấy, dù tôi không muốn.
“Vì tôi hân hoan đi theo chân ngã ở nội tâm và tuân hành Thiên luật:
“Nhưng lại có một luật khác trong thân xác chống lại quy luật trí tuệ của tôi. Nó giam nhốt tôi trong thói quen tội lỗi của thể xác này.
“Ôi, tôi thật là khốn khổ! Có ai giúp tôi thoát khỏi xác thân chết tiệt này? FBTC 27
“I know that in me [that is, in my flesh] dwelleth no good thing: for to will is present with me; but how to perform that which is good I find not.
“For the good that I would, I do not: but the evil which I would not, that I do.
“For I delight in the law of God after the inward man:
“But I see another law in my members, warring against the law of my mind, and bringing me into captivity to the law of sin which is in my members.
“Oh, wretched man that I am! who shall deliver me from the body of this death?
FBTC 27
Trong giai đoạn đầu của tiến hoá, những mãnh lực của của xác thân là những mãnh lực chi phối chính của con người, con người hoạt động theo bản năng bị chi phối bởi những mãnh lực đó, mà Ngài dùng cụm từ “ancient fire” (những ngọn lửa cổ xưa) để chỉ nó, hoặc ancient energy. Nhưng mãnh lực đó là tính dục, tính tham ăn uống… và sức chi phối của chúng thật mãnh liệt. Và chúng ta cũng không nghĩa rằng con người hiện nay đã vượt qua chúng, chúng vẫn còn hiện diện đó, âm ỉ, và lúc nào đó bất chợt nổi lên, và con người hành động theo nó mà không hiểu tại sao mình lại làm thế.
“Ôi, tôi thật là khốn khổ! Có ai giúp tôi thoát khỏi xác thân chết chóc này chăng, dù muốn điều tốt, tôi lại không làm: mà làm điều quấy, dù tôi không muốn”.
Câu chuyện hai chàng nghệ sĩ Việt du lịch nơi xứ người bỗng chốc vướng vào lao lý do bỗng chốt rơi vào vòng xoáy maya là mộ bài học nhắc nhở chúng ta về sức mạnh của các “ngọn lửa cổ xưa”. Ngay cả một đệ tử lớn của Chân sư DK là RSU (Reginer Keller) vẫn được Chân sư nhắc nhở về tính ăn uống không kiểm soát 😊.
“Chính vì lý do này mà tôi đã nói rằng ảo lực chủ yếu là một khó khăn của thể dĩ thái, vì liên quan với ảo lực, chúng ta đang đối phó với các mãnh lực đang tuôn đổ qua bảy luân xa của cơ thể (vào tất cả hay vào một số luân xa), tạo ra các phản ứng và hiệu quả đáng mong muốn hoặc tai hại”. GAW85
“Dĩ nhiên, cần nhận thức rằng mọi sự biểu lộ trên mọi phân cảnh đều là một sự biểu hiện của mãnh lực, nhưng các mãnh lực mà tôi đề cập ở đây dưới tên gọi ảo lực là các năng lượng không được kiểm soát, các xung lực không được hướng dẫn này phát ra từ thế giới của prana và từ mãnh lực tiềm tàng của chính vật chất. Các mãnh lực này cuốn một người vào hoạt động sai lầm và bao quanh y với một xoáy lực của các hậu quả và của các tình huống mà trong đó y hoàn toàn bất lực. GAW85
Y là nạn nhân của mãnh lực đám đông, ẩn tàng trong bản chất động vật hoặc trong thế giới và những hoàn cảnh chung quanh mà y thấy chính y trong đó.
It is naturally necessary to realise that all manifestation on all levels is an expression of force, but the forces to which I refer here under the term maya are those uncontrolled energies, those undirected impulses which emanate from the world of prana and from the latent force of matter itself. These sweep a man into wrong activity and surround him with a whirlpool of effects and of conditions in which he is entirely helpless. He is the victim of mass force, hidden in the animal nature or in the world and the environing circumstances in which he finds himself. When to the power of maya is added the condition of glamour and also the illusions of the advanced disciple, it will be seen how necessary it is that there should be quiet differentiation between the three types of deception. It should he remembered that when we use the term “deception,” we mean deception from the angle of the soul. The aspirant has to learn to stand free from illusion, glamour, and maya, and to do this he must understand the means to freedom which are: Intuition, Illumination and Inspiration.
GAW 85
Nhưng những mãnh lực vật chất “cuốn” con người vào hoạt động ngoài ý muốn tác động cụ thể như thế nào? Ngài nói, chúng tác động qua các luân xa, mà chắc chắn trong giai đoạn đầu của cuộc tiến hoá, là những luân xa dưới cơ hoành:
Chính vì lý do này mà tôi nói rằng ảo lực là một khó khăn nổi bật của thể dĩ thái, vì liên hệ với ảo lực, chúng ta đang đối phó với các lực đang tuôn đổ qua bảy luân xa của cơ thể (vào tất cả hay vào một số luân xa), tạo ra các phản ứng và hiệu quả đáng mong muốn hoặc tai hại. GAW 85
It is for this reason that I have stated that maya is predominantly a difficulty of the etheric body, for in relation to maya we are dealing with the forces pouring through the seven centres of the body (in all or in some), producing reactions and effects that are desirable or disastrous.
GAW 85
Nhưng đó là giai đoạn bắt đầu, khi thể cảm dục chưa phát triển, các mãnh lực tạo thành maya là các mãnh lực tiềm tàng trong vật chất, những “ngọn lửa cổ xưa”, kết hợp với sinh lực Prana trong môi trường, tuôn đổ qua các luân xa của con người. Nhưng khi thể cảm dục bắt đầu phát triển, ảo cảm dần xuất hiện, thì có một dạng maya mới có nguồn gốc từ cõi cảm dục. Lúc này, các mãnh lực tuôn vào các luân xa của một người, tạo ra các “xung động” khiến y hoạt động, lại có nguồn gốc từ thể cảm dục của y, và Ngài gọi đó là maya dạng tình cảm cảm (maya in emotional form)
Nhiều người, đặc biệt là những người không thông minh, chỉ bị thôi thúc bởi ham muốn—ham muốn vật chất, trần gian và phù du. Ham muốn động vật nhằm thỏa mãn những ham muốn thú tính, ham muốn sở hữu vật chất và sự xa hoa của sự tồn tại, khao khát “đồ vật”, sự tiện nghi và sự an ninh—an ninh về kinh tế, xã hội và tôn giáo—kiểm soát phần lớn. Con người chịu ảnh hưởng của dạng ma vương dày đặc nhất, và các lực trong bản chất của y được tập trung ở bí huyệt xương cùng. Những người khác được thúc đẩy bởi một dạng khát vọng hoặc tham vọng nào đó—khát vọng hướng tới thiên đường vật chất nào đó (và hầu hết các tôn giáo đều mô tả thiên đường theo cách này), tham vọng quyền lực, mong muốn được thỏa mãn những ham muốn tình cảm hoặc thẩm mỹ, và sở hữu những thực tại tinh tế hơn , và khao khát được thoải mái về cảm xúc, ổn định tinh thần và đảm bảo rằng những ham muốn cao hơn sẽ đáp ứng được sự hài lòng. Tất cả điều này là maya trong hình thức cảm xúc của nó, và nó không giống như ảo cảm. Trong trường hợp của ảo cảm, các lực của bản chất con người nằm trong luân xa tùng thái dương. Trong trường hợp của maya, họ ngồi ở trung tâm xương cùng. Sự quyến rũ là tinh tế và cảm xúc. Maya là hữu hình và dĩ thái. GAW 150
Many people, particularly the unintelligent masses, are solely inspired by desire—material, physical and temporary. Animal desire for the satisfaction of the animal appetites, material desire for possession and for the luxuries of existence, the longing for “things,” for comforts and for security—economic, social and religious—control the majority. The man is under the influence of the densest form of maya, and the forces of his nature are concentrated in the sacral centre. Others are motivated by some form of aspiration or ambition—aspiration towards some material heaven (and most religions portray heaven in this manner), ambitions for power, desire for the satisfaction of the emotional or aesthetic appetites and for the possession of the more subtle realities, and the longing for emotional comfort, for mental stability and assurance that the higher desires will meet with gratification. All this is maya in its emotional form, and it is not the same thing as glamour. In the case of glamour, the forces of a man’s nature are seated in the solar plexus. In the case of maya, they are seated in the sacral centre. Glamour is subtle and emotional. Maya is tangible and etheric.
GAW 150
Như vậy, nguồn gốc của những mãnh lực tạo thành maya có thể ở cả ba thể của phàm ngã, nhưng trong giai đoạn đầu của sự tiến hoá, thì chính mãnh lực của vật chất hồng trần-dĩ thái là nguồn gốc chính, và dần dần, khi con người tiến hoá hơn, nguồn gốc của maya lại nằm ở các thể cao hơn của phàm ngã, thể cảm dục và thể trí. Và câu nói sau đây của Ngài giúp ta tổng kết về Maya:
Các xung lực tiềm ẩn của cuộc sống phàm ngã, khi bị tách rời và không chịu sự kiểm soát của linh hồn, được phối hợp với dòng sinh khí prana trong phạm vi ảnh hưởng của phàm ngã, lúc bấy giờ trở thành các dòng mãnh lực mạnh mẽ có điều khiển, tìm cách hiển lộ ra ở cõi trần qua trung gian của bảy luân xa trong thể xác. Các mãnh lực hay xung lực này, cộng với sinh khí prana có sẵn, tạo ra thể dĩ thái của người kém tiến hóa và thường là của người bình thường. Do đó, điều hiển nhiên là biết bao nhiêu người kém phát triển trở thành nạn nhân của năng lượng quần chúng thuộc loại thấp kém, bởi vì thể dĩ thái của y đáp ứng với, và thu hút năng lượng cho nó, từ một loại prana chung ở quanh đó, cho đến khi có một sự định hướng rõ rệt và có sự kiềm chế cao hơn—hoặc do nguyện vọng được định hướng và thể trí tuân theo giới luật, hoặc sau này là kết quả của sự kiểm soát của linh hồn (dùng cụm từ tâm lý học). GAW 86
It might perhaps become clearer to your perception if I worded the truth about maya as follows:
The latent impulses of the personality life, when divorced from and not under soul control, are blended with the pranic fluids within the periphery of the personality sphere of influence, and then become potent directed streams of force, seeking emergence into physical manifestation through the medium of the seven centres in the physical body. These forces or impulses, plus the prana available, constitute the etheric body of the undeveloped and frequently of the average man. It will be apparent, therefore, how much the undeveloped man is the victim of mass energy of a low kind, for his etheric body is responsive to, and draws its energy from a type of general environing prana, until such time as there is a definite direction and a higher control—either through oriented aspiration and mental discipline, or later as the result of soul conditioning, to use the psychological phrase.
GAW 86
Ngài nói, các xung lực tiềm ẩn của đời sống phàm ngã, khi không chịu sự kiểm soát của linh hồn, là yếu tố chính tạo ra maya.
Chúng ta có thể thấy maya hiện diện khắp nơi, nơi đám đông bị thu hút những hoạt động cuồng loạn, gào thét, và từ mà Chân sư dùng “vital, unthingking emotional mess”, mớ cảm xúc hỗn độn, mãnh liệt, thiếu suy nghĩ. Có những đêm nhạc người ta gào thét nhảy múa cuồng loạn với thần tượng, những trận đấu, những trận bóng đá… Vâng, maya hiện diện khắp nơi, nhưng con người có ý thức được maya đang chi phối mình không? Và câu trả lời của Ngài là không, chỉ trừ khi con người bước vào con đường đạo, dần tách mình ra khỏi ba thể của phàm ngã, biết rằng mình là cái gì đó “cao hơn” thể xác, hoặc cảm xúc hay suy nghĩ này, con người mới dần nhận ra ảo cảm:
Con người luôn ở giữa các mãnh lực. Nhưng ảo lực chỉ trở thành vấn đề khi được nhận biết, và sự nhận biết này không thể xảy ra trong các giai đoạn tiến hóa ban đầu. Trên Đường Đạo, người ta bắt đầu quan sát và nhận biết các hậu quả của mãnh lực; người ta thấy chính mình rõ ràng là nạn nhân của các mãnh lực; con người bị các mãnh lực không được kiểm soát cuốn vào một loại hoạt động nào đó, và thế giới của các mãnh lực trở thành thực tại được nhận biết một cách rõ rệt đối với người chí nguyện đang phấn đấu.
One is always in the midst of forces. But maya (as a problem) [Page 85] only becomes so when recognised, and this recognition is not possible in the early stages of evolution. Upon the Path, one begins to watch for and to discover the effects of force; one finds oneself consciously the victim of force currents; one is swept into activity of some kind by uncontrolled forces, and the world of force becomes a consciously sensed reality to the struggling aspirant. It is for this reason that I have stated that maya is predominantly a difficulty of the etheric body, for in relation to maya we are dealing with the forces pouring through the seven centres of the body (in all or in some), producing reactions and effects that are desirable or disastrous.
GAW 85
Download file pdf ở đây.